Beş günde beş yeni hayat: Prof. Dr. Mehmet Haberal ve ekibinden tarihe geçen başarı

ANKARA-BHA

Türkiye’de organ naklinin dönüm noktası kabul edilen 8 Aralık 1988 tarihinde Prof. Dr. Haberal, kadavradan alınan karaciğeri Fuat Koç’a başarıyla naklederek sadece bir hayat kurtarmamış, aynı zamanda Türkiye’den Orta Doğu ve Afrika’ya uzanan geniş bir coğrafyada yeni bir dönemin kapısını aralamıştı. Aradan geçen 37 yılda Haberal öncülüğünde gerçekleştirilen yüzlerce ilkle Türkiye, özellikle canlı donörden nakillerde dünyanın lider ülkeleri arasına girdi.

Beş günde beş umut

Geçtiğimiz haftada yapılan ameliyatlarla beş kişi, fedakâr ailelerinin bağışları ve deneyimli cerrahi ekiplerin emeği sayesinde yeniden yaşama kavuştu.

• 13 yaşındaki Betül Örenli, kimliğini hiç bilmeyeceği bir bağışçının verdiği umutla, kadavradan yapılan böbrek nakli sayesinde hayata tutundu.
• 9 yaşındaki Eymen Çelik, annesinin karaciğer bağışıyla ikinci bir hayata adım attı.
• 15 yaşındaki Zeynep Neva Kesen, 5 Aralık’ta babası İsmet Kesen’den aldığı böbrekle sağlığına kavuştu.
• 57 yaşındaki Cemal Değirmenci, başarılı bir karaciğer nakliyle yaşamına kaldığı yerden devam etme şansı buldu.
• 20 yaşındaki Mehmet Aydoğmuş, annesi Sadegül Aydoğmuş’un böbreğiyle yeniden hayata tutundu.

Hastanedeki nakil başarı zincirinin en özel örneklerinden biri ise bugün Başkent Üniversitesi Hastanesi’nin transplantasyon servisinde sekreter olarak çalışan Sabahat Başaran. Başaran, tam 35 yıl önce yine bu hastanede karaciğer nakli olmuş ve sağlığına kavuşmuştu.

Aradan geçen yıllarda hem kendi yaşamını sürdüren hem de ailesine ve torunlarına hayat veren Başaran, bir organ bağışının tek bir kişiyi değil, bazen birden fazla kuşağı etkileyebileceğinin canlı bir örneği olarak gösteriliyor.

Türkiye, organ nakli alanındaki başarısını dünyaya gösteriyor

Bu beş günlük tarihi başarı, Türkiye’nin organ naklindeki 50 yıllık mücadelesiyle aynı döneme denk geldi. Kasım ayında Ankara’da düzenlenen, 41 ülkeden 575 bilim insanının katıldığı MESOT Kongresi, Türkiye’nin organ nakli alanındaki liderliğini dünyaya göstermişti.

Prof. Dr. Haberal, 8 Aralık’ın yıl dönümünde yaptığı açıklamada Türkiye’nin canlı donörden nakillerde dünya liderleri arasında yer aldığını, ancak kadavradan bağışların hâlâ yetersiz olduğunu vurguladı. Haberal, “Unutmayalım ki organ bağışı, bir hayat bağışıdır. Bugün Türkiye’de 30 binin üzerinde hastamız, umutla bir organ bekliyor” sözleriyle çağrısını yineledi.